ساخت، تعمیر و نگهداری کشتی و اصولا ملزومات و سازه های دریانوردی، علمی است نیازمند اطلاعات فراوان و دقیق می باشد. این روزها بسیاری کشتی ها را می توان به شهرهای شناوری تشبیه کرد که مدیریت آن ها نیازمند دانش زیادی است. بر همین اساس رشته مهندسی دریا که از رشته های نو پا در کشور ما محسوب می شود طرفدارن خاص خود را دارد و ضرورت آن با توجه مرز های آبی طولانی ایران در شمال و جنوب که کشور را به دریاهای آزاد وصل می کند کاملا مشهود است. حمل و نقل مقرون به صرفه، موقعیت استراتژیک و ژئو پلیتیک چنین کشوری سبب شده تا اهمیت ویژه ای برای این رشته قائل باشد.
مهندسی دریا به سه گرایش تقسیم می شود که عبارتند از:
1. مهندسی دریانوردی؛ یک مهندس دریانوردی کار هدایت و رهبری کشتی و مدیریت نیروی انسانی شاغل در کشتی را بعهده دارد. در نتیجه مهندسین دریانوردی کمتر با مسائل فنی سر و کار دارند و تا حدود زیادی باید با جغرافیا، آب و هوا و روشهای مدیریتی و سیستم های ناوبری آشنا باشند. دوست عزیزمان کاپیتان مسعود فلاح فر که اکنون بازنشسته شده اند جزو بهترین مهندسین دریانوردی کشور محسوب می شوند که همیشه آمادگی خود جهت تشریح این رشته برای دانش آموزان سپهر را اعلام کرده اند.
2. مهندسی کشتی؛ مهندسین کشتی در واقع مدیر فنی کشتی و مسئول تعمیر و نگهداری موتور کشتی هستند و طبیعتا بایستی دارای تجربه کافی برای انجام وظائف خود باشند.
مهندسین کشتی یا دریانوردی همواره در سفرهای دریایی هستند و ممکن است ماه ها به دور از خانواده باشند. برای همین قبل از انتخاب این رشته باید شرایط زندگی خود را نیز مورد توجه قرار داد. ضمن آنکه برای استخدام، حتما باید از سلامت جسمانی و قوای بدنی کافی برخوردار باشند که صحت آن از طریق آزمایشات پزشکی بعمل می آید.
3. مهندسی کشتی سازی؛ کشتی سازی به تخصص های متعددی از قبیل برق، مکانیک، عمران و متالورژی مربوط می شود. باید بدانیم که کشتی سازی یکی از گسترده ترین فنونی است که بشر به آن دست یافته است و بیشترین محاسبات لازم برای طراحی و ساخت و به آب اندازی یک کشتی لازم است ضمن آنکه این صنعت همواره در حال توسعه است و هیچگاه متوقف نمی شود.